استاد علی عبدلی تالش را به ایران و جهان معرفی کرد.

افشار سیفی نژاد

درکارگاه آموزشی دانشکده بودم که تلفنم زنگ خورد شماره ای ناآشنا بود. در شک و تردید بودم که جواب دهم یا خیر، که جواب دادم و به آهستگی که رسم صحبت در جلسات است گفتم، بله بفرمائید؛ در خدمتم. پشت خط کسی به زبان تالشی با من سلام و علیک کرد. اول نشناختم، کمی که گذشت تن صدایش را شناختم، دوست عزیزم آقای حسین صفری بود، همان فعال خستگی ناپذیر که عهدکرده هرچه در جوانی برای تالش و تالشی ها کار نکرده در دوران بازنشستگی انجام دهد. از مقدمه که بگذریم اصل صحبت این بود که می خواست برای آقای علی عبدلی یک ویژه نامه چاپ کند همان کار شایسته ای که برای استاد مرحوم مسرور ماسالی عزیز انجام داد و من می دانم که با چه مشقتی این کار را به سر انجام رساند. قبول کردم که در حد توان و نه در شاًن استاد، در نگارش یک مطلب کمکش کنم و اینک این نوشتار حاصل آن قول است. 

اما، علی عبدلی و یا استاد عبدلی و یا دکتر عبدلی و یا هرچه که می خواهیم صدایش بزنیم، اولین آشنائی های من بر میگردد به نوشته هایش و اولین آنها کتاب “تاتها و تالشها” بود. اولین کتابی که نام تالش را بر روی آن دیدم. در دوران دبیرستان با دیدن این کتاب بسیار خوشحال می شدم از اینکه کسی هست که تالش و فرهنگ آن برایش مسئله است. پس از آن هم نوشتجات ایشان را در مجلات محلی کم و بیش می دیدم. اما ارتباط نزدیک بنده با ایشان بر میگردد به تاسیس “کانون تالشیار” و “خانه تالش” در تهران و فعالیتهای مربوط به این دو سازمان مردم نهاد در سالهای ۱۳۸۲ و حتی قبل از آن، از آنجایی که در آن زمان شور و شوق وصف ناشدنی برای انجام این کارها داشتیم و به هر دری می زدیم تا برای برگزاری یک همایش فرهنگی ابزار و امکاناتی فراهم و سخنرانی را با موضوع تالش دعوت کنیم تا برای ما صحبت کند. همواره یکی از سخنرانان کانون و خانه تالش در همایشهای فرهنگی ایشان بودند که قبول زحمت می کردند و با هیچ چشم داشتی دانسته ها ی خود را با دیگران به اشتراک می گذاشتند.
آقای عبدلی از جمله پژوهشگرانی است که می توان گفت خود استاد خود بوده است و با سعی و تلاش، و البته علاقه وافر به هویت و تاریخ قوم تالش دست به خلق اولین آثار مکتوب در زمینه تالش زده است. ایشان در کنار پژوهش و تحقیق کتابخانه ای و میدانی هرگز ازنقش و اهمیت رسانه های روز در نشر یافته های خود غافل نبوده است. و از این روست که اگر نگاهی سطحی به کارنامه کاری ایشان انداخته شود مشاهده می کنیم که از سال ۱۳۵۴ برنامه “سیری در تالش” را در رادیو گیلان دایر نمود و در سال ۱۳۶۳ از صنعت سینما و ساخت فیلم هایی با محوریت فرهنگ تالش برای نشان دادن فرهنگ و هویت تالشان استفاده کرده است و در سالهای اخیر نیز که ارتباطات در حوزه سایبری جهان را به دهکده ای تبدیل کرده است با راه اندازی “موسسه تالش شناسی” از این ابزار و امکانات جهت نشر یافته های خود و نیز سایر محققان جوان به خوبی بهره می برد. در خاتمه ضمن ستایش و سپاس فراوان از تمامی فعالیتهای استاد عبدلی برای تالش و در نگاهی کلان تر فرهنگ ایرانی، باید بر این مسئله اذاعان کرد آنچه که اکنون بعنوان ادبیات موجود تالش در زمینه آثار مکتوب، صوتی و تصویری و حتی دیجیتال موجود است و دانشجویان و محققان علاقمند می توانند از آن بهره ببرند، حاصل سعی و تلاش اولیه این پژوهشگر بی مدعاست و با جرات می توان گفت که استاد علی عبدلی تالش را به ایران و جهان دوباره معرفی کرد.